در مراسم يادبود فريده


برگزاری اين مراسم و حضور همه ما در اينجا تبلور خشم و نگرانی بخش مسؤل و مترقی جامعه ايرانی، نه فقط در قبال قتل فريده، بلکه در برابر چارچوب ارزشی يی است که قتل فريده های بيشماری را تاکنون ممکن و موجّه کرده و تا آنجا که ما در شبکه زنان ميدانيم و در جريانيم همين الان، در همين محدوده کوچک شهر استکهلم قتل زنان بسيار ديگری در دستور کار مردانی که در کنارشان يا در کمينشان هستند، گذاشته شده است۰ ما آمده ايم که نه فقط تاسّف و اندوهمان را از مرگ اجتناب پذيز فريده ابراز کنيم، بلکه بگوئيم که هرچه در توانمان باشد ميکنيم که اين غم غم ِ آخرمان باشد۰

خشونت نسبت به زنان ويژه ايران يا اقليت ايرانی ساکن سوئد نيست، هر چند که سخنگوی پليس استکهلم شمالی گفته است که از ۴۰۰ مورد شکايت ثبت شده در زمينه خشونت خانگی، دويست مورد مربوط به خانواده های ايرانی الاصل است و تحقيقات جرمشناسی نشان ميدهد که در شرايطی که از هر ده مرد سوئدی که دست به خشونت نسبت به زنانشان ميزنند ٨ نفر بيمار روانی اند۰ در مورد ايرانيان اين نسبت برعکس است، يعنی ٨ نفر سالم و ۲ نفر بيمار تشخيص داده شده اند۰

فرق اساسی در اينجاست که سالها مبارزه برای حقوق زنان و مناسبات انسانی تر ميان زن و مرد تغييرات فرهنگی و بينشی يی را به اين جامعه و مردسالاری حاکم بر آن تحميل کرده، بطوريکه جامعه وجود مساله را به رسميت ميشناسد، آنرا مورد بررسی و تجزيه و تحليل قرار ميدهد، و برای حل عاجل آن و دفاع از حقوق زنان و کودکان ِ درگير در اين شرايط نهادهايی ايجاد ميکند و دست به عمل و اقدام ميزند، بطوريکه مرد سوئدی يی که ميخواهد دست به خشونت بزند مست ميکند تا بهانه ای در مقابل وجدان خود و جامعه داشته باشد۰

در عوض، در شرايطی که آمار حقايق تلخی را در مورد اقليت ايرانی اين جامعه نشان ميدهد، شاهد آنيم که ابر و باد و مه و خورشيد و فلک در کارند تا بگويند که ايراد از ما نيست۰ از شرايط تحميل شده به ما در جامعه سوئد است۰ و اصلا خود سوئدی ها هم جز اين نيستند۰ آکادميسين ها و سازمانها و نهادهای مختلف ايرانی تمام سعی شان را دارند ميکنند که الگوهای زن ستيزانه فرهنگ ايرانی و اسلامی از زير ضرب خارج شود تا وظيفه مبارزه با آنها و راه جويی برای حل مساله هم از گردن ما بيفتد۰

به ما ميگويند جرم ها و جنايات چندماهه اخير در سوئد که در آن ايرانيها رکورددار بوده اند محصول فشارهای ناشی از حاشيه نشينی است۰ در اين ترديدی نيست که فقر و حاشيه نشينی فشار بزرگی است که وقتی آدمها را به مبارزه با علل اصلی شان نکشاند دير يا زود از يک جا بيرون ميزند۰ اما سؤال اصلی به جای خود هست که چرا فشار فقر و راسيسم از جای معين بروز ميکند: مرد بيکار بيغوله نشين خارجی وقتی دستش از همه جا کوتاه ميشود چرا زنش را، فقط به جرم زن بودن، جلوی چشم بچه هايی که ديگر هيچوقت از زير بار اين صحنه هولناک آزاد نخواهند شد، اعدام ميکند؟ سؤالها همچنان به جای خودشان هستند: مگر زنان خارجی همين فشارها، شايد انواع شديدترش را تحمل نميکنند؟ چرا همه مردان بيکار بيغوله نشين فشارشان را بر سر زنان همدم و هم سرنوشتشان خالی نميکنند؟ آن کدام گره های فرهنگی است که جوازی را به شکل يک چاقو در دست مردان ميکذارد؟ راسيست ها هم، چنانکه همه ميدانيم از اقشار محروم جامعه خودی نيرو جذب ميکنند۰ آيا کسانی که حاشيه نشينی را جواز زن کشی ميدانند وقتی با يک راسيست بيغوله نشين روبرو ميشوند به همين اندازه به خاطر جايگاه طبقاتی اش نسبت به او و زشتی هايش بخشندگی بخرج ميدهند؟

نسبت دادن علل اين جنايات به محروميت های اقتصادی و اجتماعی، رفع مسؤليت از سر خود و حواله دادن مبارزه با خشونت نسبت به زنان به انقلاب آينده است۰ تعليق حل مساله به محال است۰ و در عمل تاييد و توجيه وضع موجود و کمک به تداوم آن۰

شرکای اين جرائم، علاوه بر توجيه گران ِ خودی، کليّه نهادها و سياست گزاران سوئدی اند که به ارزشهای زن ستيزانه جامعه خارجی ميدان ميدهند و با آنها مماشات ميکنند۰ اوليای بسياری از مدارس سوئدی اجازه ميدهند که دختر بچه های خارجی حجاب سر کنند و از آموزش جنسی، شنا، و از هر فعاليتی که متضمّن شکل گيری آزادانه جسم و جنسيت آنهاست محروم شوند۰ شهرداريهای سوئد اجازه ميدهند که مساجد و مدارس اسلامی چون قارچ از زمين شهرها و محلات خارجی نشين سبز شوند تا در آنها به پسران مسلمان تفهيم شود که "الرّجال قوّامون علی النّساء" و آنها هستند که مالک و پاسدار جسم خواهران، مادران، دختران و همسران حال و آينده شان هستند۰ "اداره انطباق خارجيان با جامعه سوئد" ارگان دولتی بزرگی که اتفاقا نقش اش بايد مبارزه با همين تبعيضات ميبود، به عقب مانده ترين تشکل های زنانه و مردانه مذهبی، از "خواهران ثميه" تا کليسای ارتدکس سوريه پول ميدهد تا "برابری بين زن و مرد را به زعم خود تفسير و پياده کنند۰"

ايرانی بودن ما در شناخت ما از درون جامعه ايرانی، بخاطر ايجاد تغييرات پايه ای در ذهنيت آن نسبت به زنان و حقوق آنهاست۰ ما ميخواهيم اثباتا و در کنار بخش آگاه جامعه در سوئد روی يک روند غير انسانی تاثير عاجل بگذاريم۰ ما از عقب ماندگيهای جامعه خودی سرپوش برميداريم و اجازه نميدهيم راسيستها از اين آب گل آلود ماهی بگيرند، همه را با يک چوب برانند، و استفاده تبليغاتی کنند۰

فريده يک زن تنها نيست که بتوان سرش را بی سر و صدا زير آب کرد۰ ما صاحبان عزای فريده، صدای فرزندان او، و فرياد اعتراض هزارها زن و مرد ديگريم که زندگی در جهنم اين روابط را بر زنان و کودکان بی پناه بر نميتابند۰ بچه های ما حق دارند به جای ناظر بودن بر حسادت و نفرت و مرگ در دامان عشق بزرگ شوند تا بتوانند سالم، متکی به نفس، و سربلند برای زندگی بهتر خود و ديگران در جامعه جديد تلاش کنند۰

هايده درآگاهی
شبکه زنان
استکهلم شانزدهم آوريل دوهزار