برای حقوق انسانی زن در افغانستان به پا خیزید!
لیلا قرایی دبیر شبکه زنان - منتشر شده در صفحه "نظرات" سایت تلویزیون سوئد
٢٥ مارس ٢٠١٥

فعالین حقوق زن پیکر فرخنده ٢٧ ساله را در کابل به خاک سپردند

شبکه زنان از سال‌ها پیش در ارتباط دائم و تنگاتنگ با فعالین جنبش زنان در افغانستان بوده است و به عنوان بخشی از فعالیت‌های انجمن در راستای همبستگی جهانی و تبادل تجربه سفرهای زیادی به این کشور داشته است. پس از این سفرها ما انتقاداتمان را به SIDA "اداره مسئول کمکهای خارجی" و SAK "کمیته افغانستان سوئد" به دلیل لاقیدی‌شان نسبت به تساوی‌طلبی جنسی در امر کمک‌رسانی، و سازشکاری‌شان نسبت به حقوق زنان مطرح کردیم. در دیداری که با دست اندرکاران SIDA درباره پیشنهادات نهایی برای گسترش همکاری با افغانستان داشتیم، از فرصت استفاده کردیم و تجربیاتمان را از این سفرها با آن‌ها در میان گذاشتیم. برداشتمان از این جلسه این بود که دیدگاهی سازشکارانه در فعالیت مربوط به حقوق زنان وجود دارد که تلاش میکند در برابر نیروهای مخالف نوعی بی طرفی نامعقول را برقرار نگهدارد.

پاسخ SIDA و SAK به انتقادهای ما از جمله این بود که در کشوری مانند افغانستان، کار در زمینه برابری و حقوق زنان، بندبازی ظریف و حساسی است. کمیته سوئدی برای افغانستان SAK در پاسخ ما نوشت که آن‌ها به تشکل‌های زنانی کمک می‌کنند که در باره خشونت مردان علیه زنان با ملّاها بحث و دیالوگ دارند و برای این مدرسه می‌سازند که دختران بتوانند تحصیل کنند و معلّمان زن تربیت شوند. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در موارد زیادی مدیران و گروه زیادی از معلمان این گونه مدارس در گروه‌های بنیادگرا که مبلّغ ارزشهای محافظه‌کارانه و پدرسالارانه هستند، سمت‌های بالایی دارند. تشکل‌های زنان در افغانستان که ما با آن‌ها در تماس هستیم نسبت به این مدرسه‌ها که از محل کمک‌های مالی کشور سوئد اداره می‌شوند انتقاد دارند.

هم تشکل‌های زنان در افغانستان و هم شبکه زنان بر این عقیده هستند که سوئد در قبال حقوق زنان در افغانستان، موضعی واداده و تسلیم شده دارد. همصدا و همراه با فعالین جنبش زنان در افغانستان، ما خواهان آنیم که سوئد در رابطه با حقوق انسانی زنان در افغانستان جهتگیری با جرأت‌تر و مترقی‌تری داشته باشد. نظر ما این است که راه مبارزه برای حقوق زنان برقراری دیالوگ با نیروهای مرتجع و پدرسالار نیست بلکه باید به جای این کار، فعالانه از مبارزه ترقیخواهانه زنان که در این کشور در جریان است حمایت شود.

به هنگام خاکسپاری تابوت فرخنده را فعالین جنبش حقوق زنان به دوش کشیدند – اعتراضی پرقدرت در جامعه مردسالار افغانستان - در حالی که صدها تن شرکت کننده در مراسم فریاد می‌زدند «ما عدالت می‌خواهیم». ایاز نیازی ملّایی که عمل وحشیانه قتل فرخنده توسط مردان را بحق و موجّه دانسته بود هم در مراسم خاکسپاری فرخنده حضور پیدا کرده بود، او با مخالفت گسترده مردم مواجه شد و مردم عملاً و واقعاً او را از آنجا به بیرون پرتاب کردند. نیازی و دیگر دولتمردان از همان وقت حرفهایی را که در پشتیبانی از جنایت‌کاران گفته بودند پس گرفته‌اند، قتل فرخنده را محکوم و از مردم عذرخواهی کرده‌اند. نه در نتیجۀ دیالوگ بلکه در پی اعتراض پرقدرت مردم.

ما از موضع تازه سوئد در دفاع از حقوق بشر در عربستان سعودی استقبال میکنیم و حال خواستار آنیم که اقدامات و عملیات سوئد در افغانستان هم زیر حسابرسی و بازبینی قرار بگیرد. به جای معامله با ملایان و سازش بر سر حقوق زنان، ما خواستار آنیم که سوئد از نیروهای مترقی حمایت کند، از فعالین حقوق زنان که تابوت فرخنده را بر دوش کشیدند، از کسانی که هر روز در مبارزه برای حقوق انسانی زنان جان خود به خطر می‌اندازند.

فعالین حقوق زنان افغانستان اینک یک بار دیگر بمنظور پیشبرد مبارزه برای حقوق انسانی زن در آن کشور از همه دنیا پشتیبانی میطلبند. آن‌ها را در این مبارزه تنها نگذارید!

لیلا قرایی دبیر شبکه زنان